محمد دبیرسیاقی
سید محمد دبیرسیاقی | |
---|---|
زادروز | ۴ اسفند ۱۲۹۸ (۹۹ سال) محلهٔ گلبن قزوین |
درگذشت | ۱۶ مهر ۱۳۹۷[۱] قزوین |
محل زندگی | تهران، قزوین |
ملیت | ایرانی |
تحصیلات | دکتری زبان و ادبیات فارسی |
دانشآموختهٔ | دانشگاه تهران |
استاد | بدیعامان فروزانفر |
پیشه | پژوهشگر ادبی و تاریخی، شاعر، استاد دانشگاه |
سالهای فعالیت | اواسط دههٔ ۱۳۲۰-۱۳۹۷ |
نقشهای برجسته | استاد دانشگاه، پژوهنده و مصحح متون کهن پارسی |
دین | اسلام |
مذهب | شیعه |
والدین | مادر:دختر میرزاآقاخان مستوفی، فرزند میرزا ابوالقاسم ملاباشی و پدر: سید باقر، فرزند سید سیاق دبیرسیاقی |
جایزهها | جایزه بنیاد موقوفات محمود افشار در سال ۱۳۷۰ |
سیدمحمّد دبیرسیاقی (زادهٔ ۴ اسفند ۱۲۹۸ خورشیدی[۲] در قزوین، درگذشتهٔ سحرگاه ۱۶ مهر ۱۳۹۷ در قزوین)[۳] پژوهشگر، نویسنده، شاعر، مدرس ادبیات فارسی و مصحح متون کهن پارسی است. وی در مؤسسه لغتنامه دهخدا و مرکز بینالمللی آموزش زبان فارسی مشغول بکار بوده و مصحح بسیاری از متنهای کهن فارسی است.[۴][۵][۶] دبیرسیاقی تاکنون نزدیک به ۸۰ متن ادبی و تاریخی را تصحیح و منتشر کردهاست،[۷][۸][۹] که از میان آنها میتوان شاهنامه فردوسی، دیوان منوچهری، نزهةالقلوب، فرهنگ سُروری و سلطان جلالالدین خوارزمشاه و تصحیح لغت فرس اسدی طوسی را نام برد.[۱۰] او میان سالهای ۱۳۲۶ تا ۱۳۳۴ در گردآوری لغتنامه با علیاکبر دهخدا همکاری داشت. از آن پس همکاری او با مؤسسه لغتنامه دهخدا و مرکز بینالمللی آموزش زبان فارسی تا ۱۳۵۹ - که کار این اثر به پایان رسید- پی گرفته شد.[۱۱] کار بزرگی که دبیرسیاقی در دست داشت، نوشته لغتنامه فارسی است که تاکنون برخی از مجلدهای آن چاپ شدهاست.
سرگذشت[ویرایش متنی]
محمد دبیرسیاقی در محله گلبن قزوین به دنیا آمد. پدرش سیدباقر فرزند سیدسیاق از خوشنویسان مشهور زمان خود و مادرش، دختر میرزا آقاخان مستوفی فرزند میرزا ابوالقاسم ملاباشی از مجتهدان عصر ناصری بود.[۱۲]
محمد دبیرسیاقی پس از دوره ابتدایی، دوره اول متوسطه را در دبیرستان شاهپور (امید) قزوین به اتمام رسانید.[۱۳] وی پس از گرفتن دیپلم در سال ۱۳۱۸ وارد دانشگاه تهران شد. ایشان در سال ۱۳۲۴ دکتری ادبیات فارسی خود را از دانشگاه تهران دریافت کرد و در سال ۱۳۲۵ به عضویت انجمن بینالمللی ایرانشناسی درآمد و سالها به تدریس در دانشگاه تهران و مدتی نیز به تدریس در دانشگاههای چین و مصر پرداخت.[۱۴] دبیرسیاقی تا زمان بازنشستگی در سال ۱۳۵۳، در استخدام وزارت دارایی بود.
علامه دهخدا در نواری صوتی از وی بهعنوان جوانی کوشا در تنظیم لغتنامه یاد کردهاست.[۱۵] دبیرسیاقی از ۱۳۵۷ تا زمان فوت عضو هیئت علمی انجمن آثار و مفاخر فرهنگی بود.
محمد دبیرسیاقی همچنین تا پایان عمر در زادگاه خود، قزوین، به پژوهش و آموزش زبان پارسی ادامه داد[۱۶] و در دانشگاه بینالمللی امام خمینی قزوین به آموزش زبان فارسی به دانشجویان اشتغال داشت.
وی در ۱۶ مهرماه ۱۳۹۷ درگذشت و پیکرش در بهشت فاطمی قزوین به خاک سپرده شد.
درباره این سایت